CẨM NANG
Ngũ cốc là gì – Những điều cần biết về ngũ cốc
Th4
Ngũ cốc là một loại thực phẩm, có nguồn gốc tự nhiên rất dễ tìm kiếm xung quanh chúng ta, nhưng ít ai biết ngũ cốc là gì, thành phần của nó gồm những loại hạt nào và nó có công dụng như thế nào?. Hãy cùng nhau đi tìm hiểu trong bài viết sau nhé các bạn!
Ngũ cốc là gì? Ngũ cốc gồm những loại nào?
Ngũ cốc là gì?
Ngũ cốc là tên gọi chung của loại thức phẩm được làm từ 5 loại hạt khác nhau được dân gian và Y học hiện đại nghiên cứu và khẳng định mang đến nhiều giá tri dinh dưỡng kể cả người già và trẻ nhỏ. Thông thường ngũ cốc nguyên hạt được làm từ 5 loại hạt thông dụng là: mè, gạo nếp, gạo tẻ, lúa mì và các loại đậu.
Ngũ cốc gồm những loại nào?
Trong hạt mè (vừng) có chứa nhiều dưỡng chất như: protein (đạm), lipit (chất béo), gluxit (chất bột đường), calo nhiệt lượng, canxi, photpho, sắt và các vitamin (như B1, B2, niacin…).
Ngoài ra trong hạt mè còn có folic acid, saccharose, pentose, hắc sắc tố… Và đặc biệt là hàm lượng vitamin E rất lớn, đứng hàng đầu trong các thực phẩm (100 g mè đen chứa tới 5.14 mg vitamin E).
Gạo nếp là 1 thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, trong đó thì nếp cẩm xếp hàng đầu, được xem như 1 siêu thực phẩm xét ở góc độ dinh dưỡng. 1 thìa gạo nếp cẩm chứa 1 lượng đáng kể vitamin E, chất xơ, sắt và chất chống oxy hóa.
Là nguồn cung cấp tinh bột dồi dào, chất protein, vitamin (B1, B2, niacin, vitamin E), ít chất sắt, kẽm và nhiều chất khoáng (Magie, Photpho, Kali, Canxi).
Đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu Hà Lan,… đều là nguồn dinh dưỡng dồi dào và có ích cho con người, kể cả trẻ nhỏ. Cũng vì thế mà nhiều người có chế độ ăn chay trường có thể bổ sung và cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể nhờ các thực phẩm chế biến từ các loại đậu.
Ngũ cốc nguyên hạt mà ai cũng biết đó chính là ngô (bắp). Trong hạt ngô nguyên chất có chứa nhiều dưỡng chất như: magiê, phốt pho, kẽm, đồng, chất chống oxy hóa và vitamin B, có nhiều chất chống oxy hóa như lutein và zeaxanthin.
Gạo lứt là loại ngũ cốc nguyên hạt được nhiều người biết đến và ưu tiên sử dụng bởi trong gạo lứt có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng như: magiê, sắt, canxi, vitamin B và phốt pho. Đặc biệt, gạo lứt có chứa chất lignan một chất chống oxy hóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp, tiểu đường…
Ban đầu khi yến mạch xuất hiện ở Việt Nam ít người sử dụng loại ngũ cốc này tuy nhiên càng về sau càng có nhiều người tin dùng vì sản phẩm này đặc biệt tốt cho người tiểu đường, lại giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, ngoài ra yến mạch còn có chất chống oxy hóa avenanthramide bảo vệ tim khỏi các bệnh khác nhau, giảm nguy cơ ung thư ruột kết và huyết áp thấp.
Khi nhắc đến yến mạch thì chắc chắn phải có lúa mạch một loại ngũ cốc nguyên hạt giúp bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn uống lành mạnh. Bên cạnh đó lúa mạch còn chứa nhiều khoáng chất và vitamin rất tốt như: mangan, sắt, kali, phốt pho, magiê, selen, đồng, kẽm, vitamin B và chất xơ.
Lúa mì nguyên chất được các chuyên gia đánh giá là chứa thành phần dinh dưỡng tốt hơn so với lúa mì thông thường. Không những thế lúa mì nguyên chất có nhiều chất chống oxy hóa, chất xơ, vitamin và khoáng chất.
Bên cạnh lúa mạch thông thường thì lúa mạch đen nguyên hạt cũng là loại ngũ cốc cực bổ dưỡng với hàm lượng chất xơ tuyệt vời, với nhiều khoáng chất, giúp giảm hấp thu carbohydrate, ngăn chặn lượng đường trong máu tăng nhanh.
Gạo hoang dã nghe cái tên có vẻ xa lạ đúng không nào nhưng thực tế đó chính là ngũ cốc nguyên hạt gồm: cám, mầm và nội nhũ nếu như bạn dị ứng với thành phần gluten có trong lúa mì thì bạn có thể chọn sử dụng gạo hoang dã để boior sung dưỡng chất cho cơ thể.
Đặc biệt sử dụng gạo hoang dã giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và cải thiện sức khỏe của tim.
Những thức ăn nào thuộc nhóm ngũ cốc?
Các sản phẩm có chứa thành phần chính từ lúa mì, gạo, yến mạch, bột ngô, lúa mạch hoặc bất kỳ một loại ngũ cốc nào khác đều là gọi là thức ăn thuộc nhóm ngũ cốc. Thức ăn thuộc nhóm ngũ cốc khá phổ biến và hợp khẩu vị của nhiều người, có thể kể đến như bánh mì, mì ống, ngũ cốc ăn sáng, bột ngũ cốc, bánh bắp, bột yến mạch.
Trên thị trường, ngũ cốc nguyên hạt hay ngũ cốc tinh chế đều được sử dụng để chế biến nhiều loại thực phẩm phong phú. Ngũ cốc nguyên hạt bao gồm bột mì nguyên cám, bánh mì đen, bột yến mạch, bột ngô nguyên hạt và gạo lứt. Trong khi đó, ngũ cốc tinh chế là nguyên liệu chính của các loại thực phẩm sau bột mì trắng, bột ngô đã khử mầm, bánh mì trắng và gạo trắng.
Khi lựa chọn các thực phẩm làm từ ngũ cốc tinh chế, người sử dụng nên đọc kỹ các thành phần ghi trên sản phẩm để đảm bảo rằng chúng được bổ sung thêm các loại vitamin B và sắt.
Sự khác nhau giữa ngũ cốc nguyên hạt với ngũ cốc tinh chế
Có một số khác biệt giữa bột ngũ cốc nguyên hạt và ngũ cốc tinh chế như:
- Ngũ cốc nguyên hạt chứa cả ba phần của nhân hạt là cám, nội nhũ và mầm. Ngũ cốc nguyên hạt có kết cấu đặc hơn một chút và chúng có hàm lượng chất dinh dưỡng cao hơn, bao gồm chất xơ và vitamin B. Nhưng chúng lại có thời hạn sử dụng ngắn hơn.
- Ngũ cốc tinh chế chỉ chứa nội nhũ vì quá trình tinh chế đã loại bỏ mầm và cám. Chúng có kết cấu mịn hơn và có hàm lượng chất dinh dưỡng thấp hơn, thiếu chất xơ và vitamin B, mặc dù một số vitamin và khoáng chất được bổ sung thông qua quá trình làm giàu. Ngũ cốc tinh chế có thời hạn sử dụng lâu hơn ngũ cốc nguyên hạt.
Ngũ cốc: Món ăn không thể thiếu trong thực đơn nhà bạn
Buổi sáng bận rộn của bạn sẽ được nhẹ nhàng hơn với ngũ cốc, bạn chỉ cần mất 5 phút để chuẩn bị bữa sáng giàu dinh dưỡng và ngon miệng.
Nếu bạn quá bận rộn với công việc ngoài xã hội lẫn chăm lo cho con cái thì việc đơn giản hóa và tiết kiệm thời gian cho bữa sáng bằng việc chế biến ngũ cốc sẽ rất phù hợp với bạn đó.
Các loại ngũ cốc chính là nguồn bổ sung năng lượng hoàn hảo cho cơ thể nên thường được chọn là món ăn sáng để bắt đầu ngày mới năng động. Bạn sẽ có đủ năng lượng để hoạt động trong suốt ngày dài chỉ với một bát ngũ cốc. Ngoài ra, thực phẩm này còn có giá thành vừa phải nên ngày càng trở nên phổ biến.
Với hàm lượng dinh dưỡng ấn tượng cùng với các lợi ích sức khỏe nổi bật, ngũ cốc quả thật rất xứng đáng khi được gọi là món ăn không thể thiếu trong thực đơn nhà bạn. Tuy nhiên, bạn cũng cần tiêu thụ ở mức độ vừa phải để tránh mắc một số triệu chứng sức khỏe đáng ngại nhé.
